de sol a sol
Gerundio
Gerundio to forma peÅ‚niÄ…ca funkcjÄ™ naszego imiesÅ‚owu przysÅ‚ówkowego wspóÅ‚czesnego (robiÄ…c, idÄ…c, mówiÄ…c), ale też imiesÅ‚owu przymiotnikowego czynnego (robiÄ…ca, robiÄ…cy, robiÄ…ce). Jest nieodmienny, wiÄ™c w tym przypadku do obydwu funkcji zawsze użyjemy tej samej formy zakoÅ„czonej na -o.
​
Gerundio tworzymy od czasownika dodajÄ…c koÅ„cówkÄ™ -ando lub -iendo.
Czasowniki zakoÅ„czone na -ar to koÅ„cówka -ando:
hablar - hablando
mirar - mirando
estar - estando
escuchar - escuchando
​
Czasowniki zakoÅ„czone na -er, -ir dostajÄ… koÅ„cówkÄ™ -iendo:
comer - comiendo
beber - bebiendo
ser - siendo
tener - teniendo
escribir - escribiendo
salir - saliendo
​
Nieregularne formy gerundio to przede wszystkim te, które koÅ„czÄ… siÄ™ na -ir i w czasie teraźniejszym miaÅ‚y jakÄ…Å› wymianÄ™ samogÅ‚oskowÄ…:
dormir- durmirndo
morir - muriendo
pedir - pidiendo
corregir - corrigiendo
repetir - repitiendo
vestir - vistiendo
mentir - mintiendo
sentir - sintiendo
divertir - divirtiendo
preferir - prefiriendo
reír - riendo
construir - construyendo
huir - huyendo
​
Oraz kilka dodatkowych:
Czasowniki z koÅ„cówkami -eer, aer
leer - leyendo
creer - creyendo
caer - cayendo
traer - trayendo
A także:
poder - pudiendo
ir - yendo
​
Gerundio możemy używać w zdaniu samodzielnie, jako gÅ‚ównego czasownika:
Volviendo a casa he comprado fruta. -Wracając do domu kupiłam owoce.
Mira, Teresa montando en bici. - Patrz, Teresa jadÄ…ca na rowerze.
Siendo tan irresponsable no vas a terminar la carrera. -BÄ™dÄ…c tak nieodpowiedzialnym nie skoÅ„czysz studiów
En el patio hay unos niños jugando al fútbol. - Na podwórku sÄ… dzieci grajÄ…ce w piÅ‚kÄ™.
​
Gerundio tworzy też kilka konstrukcji:
estar+ gerundio
llevar+ gerundio
seguir+ gerundio
​
Gerundio ma też swojÄ… 'formÄ™ przeszÅ‚Ä…', którÄ… tworzymy za pomocÄ… czasownika haber- habiendo, dodajÄ…c participio od wÅ‚aÅ›ciwego czasownika:
habiendo hecho
habiendo vuelto
habiéndose levantado
i w takim wypadku jest odpowiednikiem polskiego imiesÅ‚owu przysÅ‚ówkowego uprzedniego:
zrobiwszy, wróciwszy, wstawszy
Habiendo hecho los deberes Paco salió a jugar. - Odrobiwszy lekcje Paco wyszedÅ‚ siÄ™ pobawić.
Habiendo vuelto a casa me acosté enseguida. - Wróciwszy do domu od razu siÄ™ poÅ‚ożyÅ‚em.
Habiéndonos levantado nos pusimos a trabajar. - Wstawszy z Å‚óżka wziÄ™liÅ›my siÄ™ za pracÄ™.
​
​
​
​
​
​
​
Estar + gerundio
Za pomocą konstrukcji estar+ gerundio wyrażamy:
-czynności trwające w tej chwili
Estoy trabajando.
Está lloviendo.
-czynnoÅ›ci rozpoczÄ™te, nie zakoÅ„czone, które bÄ™dÄ… kontynuowane, ale niekoniecznie dziejÄ… siÄ™ w tej chwili
Estamos trabajando en un proyecto muy interesante.
Estoy escribiendo un libro.
-tymczasowe odstępstwa od normalnej sytuacji, sytuacje wyjątkowe
Este invierno está lloviendo mucho.
Actualmente estoy trabajando desde casa.
-rzeczy, które nas irytujÄ… swojÄ… czÄ™stotliwoÅ›ciÄ…, albo dÅ‚ugoÅ›ciÄ… trwania
Estás todo el día mirando el teléfono.
Están poniedo esta canción cada rato.
​
Do konstrukcji potrzebujemy odmienionego w odpowiedniej osobie czasownika 'estar' oraz gerundio. Te dwie formy powinny stać obok siebie, ale czasami mogą być przedzielone określeniem czasu:
Estás todo el día trabajando.
Estoy ahora limpiando.
​
Przy czasownikach zwrotnych stawiamy 'siÄ™' albo przed 'estar' albo po gerundio.
Ponieważ doklejając zaimek do gerundio wydłużamy je o jedną sylabę, trzeba wtedy dostawić akcent graficzny.
​
María se está duchando.
María está duchándose.
Me estoy vistiendo.
Estoy vistiéndome.
​
​
Konstrukcji estar+gerundio możemy użyć praktycznie w każdym czasie, jednak ma pewne ograniczenia co do czasowników, z którymi jÄ… tworzymy. Czynność, którÄ… wyrażamy za pomocÄ… estar+gerundio musi być jakimÅ› procesem, który faktycznie jest wykonywany, a nie stanem permanentnym. StÄ…d czÄ™sto wymienia siÄ™ po prostu czasowniki, z którymi nie należy tej konstrukcji tworzyć, ale w rzeczywistoÅ›ci nie chodzi o czasowniki, a o samÄ… czynność.
Nie tworzymy konstrukcji estar+gerundio z czasownikami wyrażającymi, wiedzę, zrozumienie, uczucia, preferencje, itp. Powiemy na przykład:
Entiendo alemán. - bo jest to nasza umiejÄ™tność a nie proces. Ale możemy powiedzieć:
Ahora lo estoy entendiendo. - w znaczeniu- zaczynam proces pojmowania.
Nie możemy powiedzieć: *estoy teniendo un perro, tylko: tengo un perro. Ale możemy stwierdzić: estoy teniendo unos problemas- bo uważamy ten stan za przejściowy.
Kiedy mówimy o naszych gustach używamy presente:
Me gusta el chocolate.
Ale można powiedzieć: Esta chica me está gustando- kiedy uważamy to za aktualny, ale przejÅ›ciowy stan, lub gdy wÅ‚aÅ›nie teraz zaczęła nam siÄ™ podobać.
​
​
​
.png)